Doğada
Yetişen Mantarların Yenmesi Sonucu Meydana Gelen Zehirlenmeler Hakkında
Türkiye genelinde yağışların artması nedeniyle
doğada yetişen mantarların üremesinde ve yurt genelinde tüketiminin artmasına
bağlı zehirlenme vakalarında artış gözlenmiştir. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk
Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Zehir Danışma Merkezi’ne 01.05.2018-20.06.2018tarihleri
arasında yapılan zehirlenme başvurularında 2017 yılına oranla %15.18daha
fazladır. 842 vaka başvurusu yapılmıştır. Panzehir stok
merkezlerimizde 216 Flakon panzehir kullanılmıştır. Artış gözlenen İller;
Çorum, Erzurum, Yozgat, Ankara, Niğde, Sakarya, Kütahya ve İstanbul’dur.
Mantar zehirlenmeleri, özellikle yağışların
bol olduğu mevsimlerde görülmektedir. Doğal ortamlarda yetişen ve yapısında
zehir bulunan mantarların taze, kurutulmuş veya konserve şeklinde çiğ veya
pişirilmiş olarak yenmesi neticesinde ölümle sonuçlanabilen ciddi zehirlenmeler
görülebilmektedir. Ülkemizde doğal ortamlarda zehirli mantarların yetiştiği ve
halkımızın da bu mantarlara çokça rağbet ettiği bilinmektedir.
Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehirin
niteliğine göre mantarın yenmesini takiben 2 ile 6 saat içinde ortaya
çıkabilmektedir.
Mantarlarda bulunan zehirin özelliğine göre
ortaya çıkan belirtiler çeşitlilik gösterebilmektedir. Mantarın yenmesini
takiben 2 saat içinde sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme,
yüzde ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulantı, kusma, terleme;
bazı türlerin yenmesinden 6 saat sonra ise bulantı, kusma, ishal, ateş,
çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer, böbrek fonksiyon bozuklukları ve ölümle sonuçlanan
zehirlenme belirtileri görülebilmektedir.
Vatandaşlarımızın doğada yetişen mantarları
kesinlikle tüketmemeleri ancak tüketilmesi sonucunda bu belirtilerin görülmesi
hâlinde mantarı tüketen kişilerin derhal en yakın sağlık kuruluşuna
başvurmaları gerekmektedir. İhtiyaç halinde mantar zehirlenmelerinde kullanılan
panzehir, Ulusal Zehir Danışma Merkezi tarafından Türkiye’de 20 stok merkezinde
kullanılmak üzere hazır bulundurulmaktadır.
Ulusal Zehir Danışma Merkezi zehirlenme
konusunda 7/24 kesintisiz hizmet sunmaktadır, ihtiyaç halinde bilgi almak
isteyen vatandaşlar 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezini arayabilirler.
Mantar Zehirlenmelerinden Korunma
Doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine
bandrollü kültür mantarları tercih edilmelidir. Kültür mantarları bünyelerinde
zehirli maddeleri bulundurmadığından bir zehirlenme görülmesi söz konusu
değildir. Ancak, bu mantarların yetiştiği ortam itibarıyla, bazı
mikroorganizmalar mantarların üzerinde bulunabilir. Bu mikroorganizmayla
bulaşmış mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda çok hafif mide ve bağırsak
şikâyetlerinin gelişebileceği de unutulmamalıdır. Ayrıca mantar alırken
ambalajlı olan mantarlar tercih edilmeli ve ambalajında tüketiciyi
bilgilendirmeye yönelik bilgilerin yer aldığı etiketlerin olup olmadığına da
dikkat edilmelidir.