Ramazan ayı, oruç
tutanlar için beslenme ve yaşam şeklinin değiştiği bir aydır. Yeterli ve
dengeli beslenmenin sürdürülebilmesi için günün oruç tutulmayan bölümünde en az
2 öğünü tamamlamak ve sahur öğününü atlamamak gerekir. Sahura
kalkılmaması ya da sahurda sadece su içilmesinin zararlı olduğu
unutulmamalıdır. Çünkü bu beslenme tarzı yaklaşık 16 saat olan açlığı,
ortalama 20 saate çıkarmaktadır. Bu da açlık kan şekerinin daha erken saatlerde
düşmesine ve buna bağlı olarak günün daha verimsiz geçmesine neden olmaktadır.
Bu durumun aksine eğer sahur öğünü, ağır yemeklerden oluşursa gece metabolizma
hızı düştüğü için yemeklerin yağa dönüşme hızı ve kilo alma riski artmaktadır.
Bu nedenle sahura mutlaka kalkılmalıdır.
Sahurda süt, yoğurt, peynir, yumurta, tam tahıllı ekmekler gibi
besinlerden oluşan hafif bir kahvaltı yapılabilir ya da çorba, zeytinyağlı
yemekler, yoğurt ve salatadan oluşan bir öğün tercih edilebilir.
Gün içerisinde aşırı acıkma problemi olanların midenin boşalma
süresini uzatarak acıkmayı geciktiren kuru fasulye, nohut, mercimek, bulgur
pilavı gibi yemekleri tüketmesi; aşırı yağlı, tuzlu ve ağır yemekler ile hamur
işlerinden uzak durulması uygun olacaktır.
İftar sofralarında bir insana yetecek yemeğin 2-3 kat fazlası
bulunabilmektedir. İftarda kan şekeri çok düşük olduğundan kısa sürede çok
miktarda besin tüketme isteği doğmaktadır. Yapılan en büyük hatalardan birisi
de çok hızlı bir şekilde, çok yüksek miktarda besin tüketmektir. Çok hızlı
yemek yendiğinde bu süre zarfında fazla miktarda, enerjisi yüksek besinler
yenilir ve bu durum hem sağlık açısından risk oluşturabilir hem de ilerleyen
günlerde kilo alımına zemin hazırlayabilir.
Sıvı tüketimine dikkat!
Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve
metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışmaktadır. Sıcaklıkların
etkisiyle artan terleme ile birlikte yeterince sıvı alınmazsa su ve mineral
kaybı sonucu, bayılma, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemleri
yaşanabilmektedir.
Günde ortalama en az 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) su içmeye,
bununla birlikte Ramazan ayında sıvı ihtiyacını da karşılayacak ayran, taze
sıkılmış meyve-sebze suları, sade soda vb. sık sık tüketmeye özen
gösterilmelidir.
Oruç tutanlar için beslenme önerileri
·
Oruç tutarken yeterli
ve dengeli beslenmeye özen gösterin.
·
Tek seferde büyük
porsiyonlar yerine, iftardan sonra aralıklı ve her seferinde küçük porsiyonlar
şeklinde beslenin.
·
Yemeklerinizi hızlı
yemekten kaçının, yavaş yavaş ve iyice çiğneyerek tüketin.
·
Sahur öğününüzü atlamayın,
mutlaka yapın.
· Sahurda süt, yoğurt,
peynir, yumurta, tam tahıllı ekmekler gibi yiyeceklerden oluşan hafif bir
kahvaltı yapabilir ya da çorba, zeytinyağlı yemekler, yoğurt ve salatadan
oluşan bir öğün tercih edebilirsiniz.
·
İftara peynir,
domates, zeytin gibi kahvaltılıklar veya çorba gibi hafif yemeklerle başlayıp
10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, sebze yemeği veya salatayla devam
edebilirsiniz. Hem enerji veren hem de kan şekerini hızlı bir şekilde yükselten
besinler beyaz ekmek, pirinç pilavı, kızarmış patates gibi yiyecekler yerine
bulgur pilavı, kepekli ekmek veya kepekli makarna vb. tercih edin.
·
Mümkün olduğunca iftar
ve sahurda badem, ceviz vb tüketmeye özen gösterin.
·
İftarda aşırı
şerbetli, yağlı tatlılar yerine; sütlü tatlılar (sütlaç, güllaç, muhallebi vb.)
veya meyve tatlıları tercih edin.
· Susama hissi
duymasanız bile iftar ve sahur arasında sık sık su için. Suya ek olarak kafein
içeren içecekler yerine de süt, ayran, sade soda, taze sıkılmış meyve-sebze
suları, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edebilirsiniz.
· Yemekleri pişirme
yöntemlerinin de önemli olduğunu unutmayın. Özellikle ızgara, haşlama, fırında,
buğulama gibi sağlıklı yöntemlerle hazırlanan yemekleri tercih edin.
·
Kavrulmuş, kızartılmış
ve tütsülenmiş yemeklerden uzak durulması önemlidir.
·
İftardan 1-2 saat
sonra kısa mesafeli yürüyüşler yapmak sindirime yardımcı olacaktır.
· Beslenme düzenindeki
değişikliklere bağlı olarak oluşabilecek kabızlığı önlemek için de sıvı
tüketiminize dikkat edin. Yemeklerde lif oranı yüksek yiyecekler (kuru
baklagiller -kuru fasulye, mercimek, nohut-, kepekli tahıllar ve tam buğday
ekmeği, sebzeler ve salata) tercih edilmelidir. Taze ve kuru meyveler, hoşaf ve
kompostolar, hurma, ceviz, badem vb gibi kuru yemişler tüketilmelidir.