PULMONER REHABİLİTASYON İLE
NEFES AL, HAREKET ET, YAŞADIĞINI FARK ET.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye
(Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) kapsamında her
yıl Pulmoner Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri
yapılmakta olup konuya ilişkin sağlık personelinin ve toplumumuzun
bilgilendirilmeleri, farkındalıklarının artırılması ve güncel gelişmelerin
paylaşılması amaçlanmaktadır.
Bu yıl 12-18 Mart 2018 tarihleri arası Pulmoner
Rehabilitasyon Haftası olarak belirlenmiş olup bu çerçevesinde tüm
yurtta GARD Türkiye, T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği ile birlikte
konu ile ilgili çeşitli etkinlikler yapılması planlanmıştır.
Günümüzde kronik solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin
standart bir bileşeni olarak kabul edilen Pulmoner Rehabilitasyon,
kronik solunum hastalarının fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve
sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini takiben bireysel
olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve hasta eğitimi
gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütünüdür.
Pulmoner Rehabilitasyon kimlere uygulanır?
Süregen nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma,
yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kapasitesinde kısıtlılığı olan tüm
solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulanabilmektedir. Pulmoner
rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon ünitelerinin
özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan ya da evde uygulanabilmektedir.
KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta olmak üzere astım,
bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı
hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası,
akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner
rehabilitasyon programı başarı ile uygulanabilmektedir.
Pulmoner Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?
- Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel
yetersizliği ortadan kaldırması,
- Hastalığın ilerlemesini önlenme,
- Egzersiz toleransının artırılması,
- Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
- Komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi,
- Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin
hafifletilmesi,
- Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
- Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin
azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
- Sağ kalımda artış sağlamasıdır.
Pulmoner rehabilitasyonun içeriği nelerdir?
Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşen egzersiz
eğitimidir. Bireyin gereksinimleri doğrultusunda diğer bileşenler de (hasta ve
ailesinin eğitimi, vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi gerekli olgularda
beslenme desteği, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş edebilme
yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri vb.) pulmoner
rehabilitasyon programlarında yer almaktadır.
Solunum hastalıklarında egzersiz neden gereklidir?
Nefes darlığı olan kronik solunum sorunlu hastalar pulmoner
rehabilitasyon programları ile güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler.
Kronik akciğer hastalarında nefes darlığı ve/veya yorgunluğun neden olduğu
günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer
fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur. Egzersiz
ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler
yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşemeyi sağlar, daha
güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir, nefes darlığı azalır.
Pulmoner rehabilitasyon programının süresi ne olmalıdır?
Pulmoner Rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam 24 seans)
süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar
kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, kronik akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı,
çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta
güçlük çekiyorsanız değerlendirme için Göğüs Hastalıkları Uzmanına başvurduktan
sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanmalısınız.